De Reimagining Sex Work Mediagids
download ‘m hier: https://reimaginingsexwork.nl/de-reimagining-sex-work-mediagids/
Dit was de voorloper van de mediagids:
Handleiding voor journalisten (en studenten) die over sekswerk schrijven
1. Waarom deze handleiding?
Hoewel sekswerk in Nederland legaal is, is het werk waar stigma, vooroordelen en misvattingen nooit ver weg zijn. Om niet in de bekende valkuilen te trappen is deze handleiding ontwikkeld.
2. Welke termen?
‘Sekswerk’ en ‘sekswerker’ zijn de termen die de branche zelf heeft geïntroduceerd. Het aspect dat het werk is, dus betaald krijgt voor het leveren van een service, komt goed in de term naar voren, en voldoet dus beter dan ‘prostitutie’ of ‘prostitue(e)’. Daarnaast is sekswerk is een bredere, meer inclusieve term voor de gehele erotische branche. Ouderwets klinkende termen zoals ‘van lichte zeden’ ‘meisje van plezier’, ‘je lichaam verkopen’, etc. worden zelden op prijs gesteld. En hoewel sekswerkers de keus moet worden gelaten hoe ze zichzelf noemen, is het niet aan de journalist om af te wijken van het woord ‘sekswerk’ of ‘sekswerker’.
3. Wees gendersensitief
Sekswerker is sekseneutraal, en kan dus gelden voor mannen, vrouwen en transgenders in de branche. Ook de klant kan een man, vrouw of transgender zijn.
4. Open vraagstelling
Sekswerkers worden vaak al in de vraagstelling geconfronteerd met foute aannames “het is toch ook heel erg met de gedwongenheid in de prostitutie?” die hen meteen in de verdediging dringt, terwijl van een journalist juist een open houding wordt verwacht.
5. Houding
Let bij een face-to-face interview ook op eigen non-verbale signalen. Juist sekswerkers zijn erg goed in het oppikken daarvan, en zien haarscherp de micromimiek van afschuw of fascinatie.
6. Respecteer details
Sekswerkers kunnen je vragen om bepaalde details weg te laten. Een pijnlijk gedeelte in het verhaal, verwijzingen naar familieomstandigheden, uiterlijke omschrijving, beschrijving van de omgeving, of hoeveel ze verdienen. Vraag je af waaróm en hóe je de beschrijvingen maakt, en wat ze bijdragen of afbreuk doen aan het journalistieke item. Overleg met de sekswerker, en weglaten bij twijfel.
7. Namen
Iedere sekswerker die met de media praat maakt eigen keus welke naam er verstrekt wordt. Sekswerkers die een werknaam gebruiken doen soms dat niet alleen om zichzelf te beschermen, maar ook hun familie.
8. Advocaat van de duivel?
Niet elk stuk hoeft ‘gebalanceerd’ te zijn door én een voorstander én een tegenstander aan het woord laten. Het laten ontkrachten wat de ‘lived experiences’ zijn van sekswerkers door iemand ‘met een mening’ is wat sekswerkers veel te veel overkomt. Een journalist hoeft niet altijd ‘advocaat van de duivel te spelen’. Ook hoeft er geen ‘debat’ te worden aangezwengeld, sekswerkers zijn al genoeg onderwerp van debat.
9. De verwarring tussen sekswerk en mensenhandel/uitbuiting
De verwarring draagt niet bij aan de strijd voor mensenrechten en arbeidsrechten van sekswerkers, en draagt evenmin bij aan het daadwerkelijk aanpakken van misstanden. Onthoud: sekswerk is werk, en misstanden zijn misstanden.
10. Cijfers
Accepteer dat cijfers moeilijk te krijgen zijn over de seksbranche, het laat zich lastig tellen, er is een hoge mobiliteit, en het begint al bij definities van wat er geteld wordt. Cijfers worden stelselmatig overschat als het gaat over misstanden. Wordt geen naprater van vaag cijfermateriaal, laat ze dan liever weg.
11. Valse tegenstellingen
Stop met het opdelen in zogenaamde groepen. De ‘happy hookers ‘ tegenover de gedwongen sekswerkers. Zij die van seks houden, zij die het voor het geld moeten doen. De activistische, mondige, sekswerker tegenover de kwetsbare vrouwen (ps: er zijn kwetsbare omstandigheden, het is geen persoonlijkheidskenmerk). De lijst is eindeloos. Accepteer dat de branche eindeloos veel variaties kent, iedereen heeft eigen omstandigheden, en maakt waarschijnlijk keuzes die een ander niet zou maken. Maak er geen karikaturen van.
12. Consent form
Verstrek (ongevraagd) een consent form in tweevoud, door beiden ondertekenen, zodat de sekswerker er altijd op kan terug vallen. Noteer bijvoorbeeld of opnames later gewist worden, dat consent weer kan worden ingetrokken, welke correctiemogelijkheden er zijn, of over het gebruik van foto’s.
13. Correcties
Het corrigeren van feitelijke onjuistheden in de tekst is doorgaans geen enkel probleem. Lastiger wordt het als er een vooroordeel in doorschemert, en de sfeer van het artikel niet helemaal naar de zin is, om dat nog te kunnen corrigeren. Niet onjuist, maar bijvoorbeeld veel te kort door de bocht. Akkoord gaan of helemaal terug trekken, en ook de goede kanten van het verhaal teniet doen? Geef óók zeggenschap over de kop boven het artikel zelfs al maakt de journalist die niet zelf. Kop en beeld kunnen een goed interview in een andere hoek drukken, of tegenspreken, of zelfs een leugen bevatten.
14. Beeldmateriaal
Sekswerkers ergeren zich soms aan de clichématige manier van het beeld. Veel focus op billen en borsten. De sekswerker op hoge hakken, voorover gebogen bij de auto. Een beeld van raamprostitutie (soms van al gesloten raamgebieden) terwijl het over een ander deel van de branche gaat. Er wordt overigens gewerkt aan een beeldbank, zodat er foto’s beschikbaar komen voor journalisten die wel de goedkeuring van sekswerkers kan wegdragen.
15. Weglaten is ook een keuze
Het gebeurt regelmatig dat sekswerkers de blaren op de tong praten om alles uit te leggen en dat het dan gewoon wordt weggelaten. De journalist dient zich te realiseren dat weglaten óók een frame is.
16. Verder lezen
Lees je van tevoren in, doe je huiswerk, als je niet bij nul moet beginnen kun je misschien meer de diepte in tijdens het interview, en hoeft de sekswerker niet eerst alle vooroordelen te ontkrachten. Uiteraard op deze website of op www.sekswerkexpertise.nl.
De beste tip om je voor te bereiden: denk na over het beroep van sekswerkers, en bij alle vragen die je gaat formuleren, vervang het woord sekswerker eens met een ander beroep, bijv. taxichauffeur of tomatenplukker. Zou je ze dan nog steeds zo formuleren? Zou je dan nog steeds die nieuwsgierige, of persoonlijke vragen stellen?
En deze ethische code ken je natuurlijk uit je hoofd! https://www.nvj.nl/ethiek/ethiek/code-journalistiek-nederlands-genootschap-hoofdredacteuren-2008 of https://www.spj.org/ethicscode.asp
17. Tenslotte
Sta eens stil bij de vraag waarom het niet altijd eenvoudig is om sekswerkers te vinden voor een interview. Door de jaren heen hebben sekswerkorganisaties en individuele sekswerkers helaas een haat-liefde verhouding opgebouwd met de pers, en iedere dappere sekswerker blijkbaar door schade en schande wijs worden. Het is een duivels dilemma of aan een artikel/reportage meewerken voordeel of nadeel oplevert. Voor de branche of voor jezelf. Sekswerkers en sekswerkorganisaties willen zich gerepresenteerd voelen als het over hun werk, hun leven, hun mensenrechten gaat, maar worden te vaak ‘geframed’ neergezet. “Oh ja, we moeten ook nog even een sekswerker zelf aan het woord laten”, terwijl er een artikel/reportage vol vooroordelen in de maak is. Sekswerkers die de ondankbare taak op zich nemen de media te woord te staan liggen onder een vergrootglas bij hun collega’s, die gauw geneigd zijn aan te nemen dat de sekswerker het verkeerd heeft gedaan, terwijl mogelijk de werkelijkheid verdraaid is.
Zodat een sekswerker wel eens verzucht “we worden meer genaaid door de media dan door onze klanten”. Jij gaat het beter doen, he!
bijlagen:
Tien misverstanden over prostitutie en mensenhandel
Hieronder de uitgebreidere versie van de handleiding:
Handleiding voor journalisten die over sekswerk schrijven